English
Point Sur, Californië. De lucht is betrokken in de morgen van 9 september 1972, maar het water is kalm en glashelder. “Net als in de tropen”, weet Hans Kretschmer zich nog goed te herinneren. Kretschmer, toen achttien jaar oud, is met twee vrienden naar deze prachtige plek gekomen om te surfen.
Door Leonard Boekee / Juni 2016
In het water zijn ze niet alleen want af en toe zien ze zeeleeuwen spelen in de golven. Wanneer iets Hans van achteren aanstoot denkt hij eerst aan een grap van een surfmaat of misschien een nieuwsgierige zeeleeuw. Hij kijkt over zijn schouder. “Ik zag een glanzende, zwarte kop op me afkomen”. De zes meter lange gedaante bijt met verpletterende kracht in zijn been. Terwijl Hans wanhopig zijn belager met vuistslagen probeert af te weren raakt hij zijn surfboard kwijt. Dan laat het dier onverwacht los. In recordtijd zwemt Hans de 40 meter naar de kust terwijl hij ‘haai, haai!’ gilt. “Ik was ervan overtuigd dat er een nieuwe aanval zou komen”. Wonderwel bereikt de bloedende surfer het veilige strand.
“Het is net of iemand je been met een scherpe bijl heeft bewerkt”, zegt de dokter, 100 hechtingen later…”
“Het is net of iemand je been met een scherpe bijl heeft bewerkt”, zegt de dokter, 100 hechtingen later, tegen een opgeluchte Hans. Drie tanden hebben het been, bijna chirurgisch, tot op het bot opengelegd waarbij maar net een slagader is gemist. De beet lijkt totaal niet op een haaienbeet. Hans en zijn vrienden hebben maar een glimp van het dier gezien maar uit hun beschrijvingen, in combinatie met de tandafdrukken, kan geconcludeerd worden dat de aanvaller een orka is geweest. “Mijn vrienden lachten achteraf om het feit dat het net een cartoon was; een klein, weerloos poppetje in de bek van een enorme walvis.”
Hans Kretschmer is, zover bekend, de enige mens die is verwond door een orka in de vrije natuur. Het komt wel vaker voor dat orka’s ‘spelen’ met duikers; door voorzichtig in de zwemvliezen te bijten bijvoorbeeld. Was de aanval in 1972 een uit de hand gelopen spelletje of een vergissing van een hongerige jager? Orka’s sporen zeeleeuwen vaak op zonder echolocatie te gebruiken, om te voorkomen dat hun prooi ze voor de aanval al opmerkt. Puur op gehoor en zicht wordt het slachtoffer geselecteerd en aangevallen. Een onvoorzichtige orka kan de in wetsuit gehulde surfer voor een smakelijke hap hebben aangezien. Gelukkig maken orka’s maar heel zelden deze fout en breken ze de aanval op tijd af. Anders had Hans het nooit kunnen navertellen.
“… is er een universele code die het doden van een mens verbiedt?”
Deze gebeurtenis maakt wel duidelijk dat orka’s in het wild een mens niet willen doden. Zelfs met de weerloze, makkelijke maaltijd al tussen de kaken is er iets wat orka’s ervan weerhoudt om dóór te bijten. Komt het omdat orka’s zulke kieskeurige eters zijn die zich strikt houden aan het menu wat in hun cultuur gevolgd word? Of is er een universele code die het doden van een mens verbiedt? En hoe zit het dan met de doden die gevallen zijn door incidenten met orka’s in gevangenschap? Ongelukken of aanvallen als gevolg van de onnatuurlijke omstandigheden waarin deze roofdieren leven? We zullen het waarschijnlijk nooit precies weten en dat maakt het verhaal van Hans Kretschmer ook zo intrigerend.
Bronnen
Krantenartikel: Lodi News-Sentinel – Sep 12, 1972
Telefonisch interview met Hans Kretschmer op 12 maart 2013
“The Whale called killer”, Erich Hoyt